Bài toán về tỉ số phần trăm là một trong những kiến thức rất cơ bản và cần thiết trong mạch kiến thức toán học của chương trình toán lớp 5 ở tiểu học.
Kiến thức này rất thực tế, từ kết quả thực hiện phép tính; bài tập phần trăm sẽ giúp học sinh nhìn nhận vấn đề; rút ra nhiều nguyên tắc, bài học về các vấn đề xảy ra xung quanh.
Từ đó, học sinh có thể điều chỉnh hành vi, thái độ trước một sự việc; những hiện tượng góp phần hoàn thiện nhân cách.
Mặc dù vấn đề về tỷ lệ phần trăm đã có từ lâu; đã được giảng dạy bởi các giáo viên nghiên cứu trong nhiều năm; nhưng theo Mr. Tô Ngọc Sơn – Giáo viên Trường Tiểu học Chu Văn An (TP Cao Lãnh, Đồng Tháp); Cho đến nay vẫn còn một số ý kiến, một số vấn đề chưa được giải quyết liên quan đến dạng toán này.
Thầy Tô Ngọc Sơn là nhà giáo tiêu biểu của tỉnh Đồng Tháp, là một trong những nhà giáo tiêu biểu của ngành giáo dục được vinh danh giai đoạn 2008-2013.
Phản ánh từ một số cải tiến
Theo Mr. Đối với Ngọc Sơn, sách giáo khoa hiện hành đã hướng dẫn rõ ràng, cụ thể cách làm bài toán phần trăm.
Do đó để tìm tỉ số phần trăm của hai số 315 và 600 ta làm như sau: Tìm thương của 315 và 600;
Nhân thương số đó với 100 và thêm dấu % vào bên phải tích vừa tìm được.
Vấn đề được đưa ra trong văn bản cũng rất cụ thể:
“Trong 80kg nước biển có 2,8kg muối. Tìm phần trăm muối trong nước biển”.
Giải: Phần trăm muối trong nước biển là:
2,8 : 80 = 0,035
0,035 = 3,5%
Trả lời: 3,5%
Tuy nhiên, trong quá trình giảng dạy, một số giáo viên ghi ở bước tính “cải tiến” không đúng như SGK hướng dẫn, chẳng hạn:
2,8 : 80 x 100 = 3,5%
Hoặc: 2,8 : 80 = 3,5%
Câu hỏi đặt ra là: Những “cải tiến” trên đã đạt chuẩn kiến thức chưa? Có sai kiến thức gì không?
Giải toán không phải là khó?
Ông Tô Ngọc Sơn cho biết: Trong quá trình học tập; Tôi thường khuyến khích học sinh sáng tạo trong cách giải. Sáng tạo là bí quyết học toán và giải toán của mỗi người; không có ở đó.
Vì vậy, sau khi đã hình thành đủ kiến thức để giải toán về tỉ số phần trăm; Tôi thường giúp học sinh nhận biết 3 dạng bài toán: Tìm tỉ số của hai số; Tìm giá trị phần trăm của một số; Tìm một số khi biết giá trị % của một số.
Học sinh nhận dạng được 3 dạng bài toán trên cũng có bí quyết giải toán riêng.
Cũng từ kiến thức này, tính tích hợp nội tại của môn học, đưa học sinh tiếp cận với các kiến thức về tỉ số và phân số đã học ở lớp 4, phân biệt 3 loại phân số có liên quan với nhau: Lập tỉ số; Tìm giá trị của phân số; Tìm một số khi biết giá trị của phân số.
Sau đó, tiếp tục chỉ cho học sinh cách giải các bài toán tổng và hiệu liên quan đến tỷ lệ phần trăm.
Như vậy, từ chuẩn kiến thức đã hình thành; Bây giờ học sinh vận dụng kiến thức đó làm công thức để giải toán.
Và vì đây là một bài toán đố, có lời giải rõ ràng nên cách viết của các em như trên theo tôi là cách viết và cách trình bày đúng, được chấp nhận và cân nhắc.
Tôi sẵn sàng khuyến khích sinh viên làm điều đó như họ đã làm, vì những lý do sau:
Học sinh tiểu học hay quên, đây là một đặc điểm tâm lý lứa tuổi của các em. Khi chia xong và thấy kết quả, các em rất vui mừng và viết ngay kết quả mà quên nhân với 100, điều này vẫn thường xảy ra.
Khi thấy phép nhân với 100, trẻ sẽ tiếp tục và ghi kết quả đúng.
Có ý kiến cho rằng học sinh nên viết đúng 100%; để cân bằng giá trị của hai bên, điều này thực sự không sai.
Tôi cho rằng nếu với những cách trên, học sinh thực hiện được trong một bài toán biểu thức thì ý kiến trên là hoàn toàn đúng.
Và đây là bài toán đố, lời giải có thể hiện cách tính và ký hiệu % giờ có thể coi là đơn vị nên tôi đồng tình với cách làm này của học sinh.
Theo thầy Sơn, cách giải toán không nên cứng nhắc thế này hay thế khác mà phải tư duy giúp học sinh sáng tạo qua bài toán, làm sao đánh thức được óc sáng tạo, sự khéo léo của các em. Tôi nhớ rất lâu và tôi làm đúng.
THEO GIÁO DỤC VÀ THỜI ĐẠI
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết Băn khoăn về bài toán tỉ số phần trăm . Đừng quên truy cập Chaolong TV kênh trực tiếp bóng đá số 1 Việt Nam hiện nay để có những phút giây thư giãn cùng trái bóng tròn !