KÝ ỨC VỀ NHỮNG BÀI HỌC THUỘC LÒNG THỜI TIỂU HỌC…

Vào thời điểm đó, cách đặt tên của các lớp học ngược lại với hiện tại, từ lớn nhất đến nhỏ nhất. Lớp năm là lớp một ngày nay, rồi lớp bốn, lớp ba, lớp hai, rồi lớp một. Lớp năm, là lớp thấp nhất, thường được dạy bởi những giáo viên giỏi hơn hoặc lớn tuổi hơn, có kinh nghiệm hơn.

Bởi cấp học này được coi là vô cùng quan trọng, dạy học sinh từ biết chữ, không biết gì đến biết đọc, biết viết và biết những kiến ​​thức cơ bản đầu tiên, tức là từ con số không trở về điểm xuất phát.

Học sinh không phân biệt giàu nghèo khi đến lớp chỉ được sử dụng một loại bút duy nhất là bút tre. Gọi là lá tre vì bút có một đầu có thể tháo rời, giống như một chiếc lá tre nhỏ, nhúng vào lọ mực khi bạn viết. Chai sơn thường là sơn màu tím, trên nắp có vòng để móc vào ngón tay cho tiện. Thân lọ bên trong gắn với một ống nhựa hình phễu, phần dưới nhỏ, phần trên to để sơn không sánh bước học sinh.

Khi vào lớp, học sinh đặt lọ sơn vào lỗ tròn khoét sẵn phù hợp trên bàn để lọ sơn không bị rơi, đổ. Vào thời điểm đó, đã tồn tại những chiếc bút được gọi là bút chì nguyên tử, loại bút này rất thu hút học sinh vào thời điểm đó, nhưng đã bị cấm hoàn toàn.

Thầy cô cho rằng rèn chữ là rèn người nên nếu cho học trò nhỏ cầm bút sớm sợ học trò lớn lên dễ sinh lười biếng, tính tình cẩu thả. Mỗi lớp chỉ có một giáo viên hoặc một giáo viên phụ trách tất cả các môn học.

Giáo viên gọi học sinh là con, học sinh gọi thầy là con chứ không phải anh. Về phương pháp giảng dạy, không thầy nào dạy giống thầy nào, nhưng mục tiêu về kiến ​​thức sau khi học xong của mỗi cấp lớp phải giống nhau. Chẳng hạn học hết lớp năm phải đọc thông, viết thạo, thành thạo hai phép tính cộng trừ; Lên lớp 4, các em bắt đầu tập viết, sử dụng bảng cửu chương để làm các bài toán nhân chia, v.v. Sách giáo khoa cũng không nhất thiết phải thống nhất nên không lớp nào giống lớp nào về nội dung cụ thể của từng bài.

Hàng năm, có những Ban Tứ Thư, có lẽ do tư nhân tổ chức, soạn thảo sách giáo khoa mới, sách trắng, rồi phân phát cho các hiệu sách lớn nhỏ, từ ấn phẩm thành thị đến nông thôn. Giáo viên có toàn quyền chọn những bài văn đó làm tài liệu giảng dạy, miễn là phù hợp với nội dung chung của Bộ Giáo dục.

Ở bậc học này hoàn toàn không có học thêm, dạy thêm nên khi hè về, học sinh có thể vui chơi thoải mái trong nhiều tháng dài. Các môn học ngày xưa gần như bây giờ, chỉ có những bài học thuộc lòng trong sách Văn học Việt Nam theo tôi là ấn tượng hơn nhiều.

Đây là những bài thơ hay, dễ nhớ, những vần thơ rất sâu sắc về tình cảm gia đình, yêu loài vật, yêu bạn bè, yêu nhân loại, đặc biệt là lòng tự hào về dân tộc Việt Nam.

Tôi còn nhớ rõ trong sách Tân Việt Văn lớp năm có một bài học thuộc lòng rất hay về bóng đá, mà hồi đó người ta gọi bằng từ bóng đá rất hoa mỹ:

TRẬN ĐẤU QUỐC TẾ

Chiều chưa ngả, nắng còn gắt

Hai đội bóng ra sân đầy nhiệt huyết

Tiếng cổ vũ lớn hơn nhiều

Để hỗ trợ các trận đấu quốc tế.

Đội tuyển quốc gia hơi nhỏ

Nếu so với tướng ở khoảng cách

Tiếng còi xuất quân vừa được phát ra

Sau đó, trận đấu diễn ra rất sôi nổi.

Phía trước của chúng ta giống như một cơn bão di chuyển về phía trước

Khi bạn chuyền bóng, khi bạn rê bóng, hãy ghi bàn

Khiến đối phương bối rối, bối rối

Hậu vệ yếu phải lui về thế thủ

Thiếu bình tĩnh, một số cầu thủ ngông cuồng

Vì vậy, trọng tài đã cảnh báo anh ta đuổi anh ta ra khỏi sân

Quả bóng da đã được lăn bao nhiêu lần?

Kết thúc hai hiệp đấu và… dân địa phương đã thắng

Tôi nhỏ bé, nhưng tôi sẵn sàng thử

Biết nêu gương đoàn kết đấu tranh.

Khi anh ấy giao bóng, khi anh ấy ghi bàn, anh ấy cản phá

Anh ta phải giành được giải thưởng mặc dù kẻ thù lớn hơn nhiều …

Bài học thuộc lòng này, sau này tôi mới biết, được lấy cảm hứng từ chiếc cúp vô địch Đại hội thể thao Đông Á đầu tiên và duy nhất của Việt Nam tại sân vận động Merdeka ở Malaysia vào cuối những năm 1950, với những cái tên nổi tiếng như Tam Lang, Ngôn, Cù Sinh, “Sói” đến. đầu”, cu cậu, Rạng “tay nhựa”…

(BTV: Có lẽ tác giả nhầm, vì bóng đá Việt Nam Cộng Hòa đoạt giải Merdeka đầu tiên tại Malaysia năm 1966, và cuối thập niên 1950 là Việt Nam đoạt huy chương vàng bóng đá SEAP Games năm 1959)

Mặc dù tôi không biết đá bóng, nhưng cậu bé tôi lúc đó rất thích cách học thuộc lòng này, nên một cách tự nhiên… cậu ấy thuộc lòng.

Càng đọc, tôi càng nghĩ nó không chỉ là một bài thơ về bóng đá. Đó là bài học về sự đoàn kết của một dân tộc nhỏ bé nhưng bất khuất khiến cả thế giới phải ngước nhìn với ánh mắt ngưỡng mộ!

Bạn thấy lạ không, chỉ là một bài thơ ngắn về một trò chơi thôi mà chứa đựng biết bao điều cao cả, và mấy câu “đao to, búa lớn” mới làm được việc.

Nói đến môn Sử, khi đó gọi là Quốc sử, đã có những bài học thuộc lòng như sau:

GIỜ QUỐC GIA

Lung linh buổi sáng hồng vừng

Ở núi, sông, làng, ruộng,

Chúng tôi ngồi im lặng, lắng nghe

Giọng nói của giáo viên ở khắp mọi nơi trong giờ học Lịch sử Quốc gia.

Thầy tôi nói:

“Ngươi phải nhớ kỹ,

Đất nước chúng ta là một đất nước vinh quang.

Giang San xưa bao nhiêu anh hùng,

Máu vì nước.

Con phải học nhiều ngày đêm,

Trong tương lai, tôi hy vọng sẽ kết nối với Tiên Nhân.

Tôi tin rằng, sau một ngã rẽ,

Dân tộc Việt Nam vẫn là dân tộc hoang dã.

Tôi tin rằng tôi sẽ không bao giờ phá hủy,

Như một anh hùng giữa núi rừng Việt Nam.

Trong những trang bốn nghìn năm lịch sử,

Tràn ngập chiến thắng, vinh quang và hạnh phúc!”

Hình ảnh thầy dạy Sử trong bài học thuộc lòng hiện ra, trang trọng mà thân thương, và bài Sử của thầy, dù không phải là một trận đánh, một kỳ tích, một sự kiện hào hùng của quá khứ, nhưng đã có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến lũ học trò chúng tôi ngày ấy biết bao. nhiều thập niên. sau này, chúng tôi vẫn còn nhớ nó một cách sống động.

Còn một bài nữa về thầy dạy Địa lý, tôi không nhớ tác giả là ai, nhưng tựa đề chắc chắn là “Bản đồ”, bên trái còn có hình minh họa Trường Sa và Hoàng Sa.

Hôm qua tôi học vẽ bản đồ,

Giáo viên của tôi đã làm một lưới rõ ràng trên bảng.

Dễ dàng tìm thấy đường viền phấn vẽ,

Từ Nam Quan đến Cà Mau.

Chỗ nào thầy cũng thuộc lòng,

Đây là sen Đồng Tháp,

Đây cầu Hiền Lương, Biển Đông,

đại dương xanh thẳm,

Dốc núi Thầy lốm đốm nâu.

Bàn tay dịu dàng đi về đâu,

Dòng sông xanh uốn khúc, rừng sâu chậm rãi…

Sau đó, bằng một giọng trầm trầm, anh giảng:

“Như con Rồng cháu Tiên tỏa sáng núi rừng,

Trải qua bao thăng trầm, điêu tàn,

Mang máu, bón cho từng thân cây.

Không khí chúng ta hít thở bây giờ,

Con đường chúng ta đi, nhà ở đất nước này,

Tổ tiên đã từng chịu cay đắng,

Nó vừa được giao cho tôi cả ngày lẫn đêm.

Là con cháu của nhiều gia đình,

Ôm lấy nhau, sống chết có nhau.

Mái tóc của thầy hai điều từ lâu,

Nhưng tài năng không đủ để làm giàu cho sông núi!

Bây giờ bạn chỉ biết làm thế nào để học,

Trẻ em mong chờ ngày sau.

Thật là một hy vọng lâu dài,

Hãy dồn hết tài năng của mình vào…”

Bây giờ, mấy chục năm đã trôi qua, tóc trên đầu tôi cũng đã bắt đầu làm được hai việc như cô giáo năm xưa dạy Thổ trong bài học thuộc lòng ngày ấy, nhưng có một điều tôi vẫn chưa nghĩ tới. Là cô giáo đang dạy Trái đất, hay cô giáo đang âm thầm truyền cho các em lòng yêu nước, tự hào dân tộc qua vài hình vẽ bản đồ?

Lời thầy thật nhẹ nhàng, khiêm tốn nhưng cũng thật đen tối, đã chạm đến nơi thiêng liêng nhất trong tâm hồn những đứa trẻ ngây thơ những ngày đầu tiên đến trường, nơi chúng được dạy rằng ngoài ngôi nhà nhỏ với ông bà, cha mẹ, anh chị em, có khác. nhà, vĩ đại hơn nhiều, vĩ đại, thánh thiện, vĩ đại hơn nhiều, một ngôi nhà mà họ nên yêu quý và có nghĩa vụ vun đắp.

Tác giả: Phan Văn Phước/ Theo chuyenxua.net/ Hữu Ngãi (chia sẻ)