Lợi ích khi cho trẻ chơi trò mạo hiểm phù hợp

Nhiều bậc cha mẹ cho rằng sợ hãi là một trải nghiệm tiêu cực mà trẻ nên tránh nếu có thể. Tuy nhiên, trên thực tế, trò chơi phiêu lưu đúng cách có thể mang lại sự thích thú và hứng thú cho trẻ.

Lợi ích lớn hơn rủi ro

Ellen Sandseter – Giáo sư tại Đại học Queen Maud ở Trondheim (Na Uy) – đã xác định 6 loại trò chơi mạo hiểm thường thu hút trẻ em. Trước hết, trò chơi phiêu lưu thú vị với trẻ em là thử thách về độ cao. Trẻ em có thể trèo cây và các cấu trúc khác.

Hoạt động này giúp trẻ có được góc nhìn mới về thế giới và cảm giác thích thú. Ngoài ra, trò chơi tốc độ cũng mang lại rất nhiều điều thú vị. Trẻ em có thể đu trên dây, hoặc xích đu; trượt tuyết, trượt ván, trượt băng, đi xe đạp, trượt ván, cũng như các thiết bị khác. Nhờ vậy, có cảm giác bị đình chỉ nhưng không mất kiểm soát.

Cha mẹ cũng có thể giới thiệu cho trẻ những phương tiện nguy hiểm. Tùy thuộc vào nền văn hóa, trẻ em có thể chơi với cung tên, máy móc nông nghiệp (nơi kết hợp làm việc và vui chơi) hoặc các công cụ khác. Tất nhiên, trẻ em sẽ rất vui khi được giao những công cụ như vậy. Tuy nhiên, trẻ em sẽ rất hào hứng khi kiểm tra những công cụ này. Ngoài ra, trốn tìm cũng là một trong những trò chơi tạo cho trẻ cảm giác hồi hộp.

Câu hỏi rõ ràng về trò chơi phiêu lưu là: Tại sao nó tồn tại? Nó có thể gây thương tích (hiếm) và thậm chí (rất hiếm) tử vong. Vậy tại sao game phiêu lưu không bị loại bỏ? Trên thực tế, nhiều bằng chứng cho thấy lợi ích của trò chơi mạo hiểm lớn hơn rủi ro.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành nghiên cứu trên những con chuột nhỏ. Họ tước đi quyền vui chơi của những chú chuột con trong giai đoạn phát triển quan trọng. Tuy nhiên, họ không tước đi những trải nghiệm xã hội khác của họ. Những con chuột được nuôi dưỡng theo cách này sẽ bị tê liệt về mặt cảm xúc khi chúng lớn lên.

Khi bị đặt vào một môi trường mới, chúng vô cùng sợ hãi và không thể thích nghi cũng như khám phá. Khi được đưa đến sống với những người khác, chúng có thể “đóng băng” vì sợ hãi và cư xử không đúng mực. Trong các thí nghiệm trước đây, những phát hiện tương tự đã được tìm thấy ở khỉ con.

Theo các nhà khoa học, lý thuyết cho rằng một trong những chức năng chính của trò chơi là dạy cho động vật có vú cách điều chỉnh nỗi sợ hãi cũng như sự tức giận. Trong trò chơi mạo hiểm, những người trẻ tuổi có thể kiểm soát và thực hành hành vi phù hợp khi trải qua nỗi sợ hãi. Họ học cách quản lý và vượt qua nỗi sợ hãi. Khi chơi thô bạo, trẻ cũng có thể cảm thấy tức giận. Bởi vì, một số người chơi có thể vô tình làm tổn thương người khác. Tuy nhiên, để tiếp tục chơi, trẻ phải vượt qua cơn giận dữ đó.

Do đó, theo lý thuyết điều chỉnh cảm xúc, vui chơi là cách động vật có vú học cách kiểm soát sự sợ hãi và tức giận. Từ đó, tạo tiền đề giúp các em đối mặt với những nguy hiểm ngoài đời thực và tương tác với những người khác. Đồng thời, không khuất phục trước những cảm xúc tiêu cực.

Trò chơi mạo hiểm giúp trẻ học cách vượt qua nỗi sợ hãi.

Tước bỏ quyền chấp nhận rủi ro

Dựa trên một nghiên cứu như vậy, trong một bài báo năm 2011 trên tạp chí Tâm lý học Tiến hóa, Ms. Sandseter viết: “Chúng ta có thể thấy sự gia tăng bệnh thần kinh hoặc bệnh tâm thần trong xã hội nếu đứa trẻ bị ngăn cản tham gia các trò chơi mạo hiểm phù hợp với lứa tuổi”.

Theo chuyên gia này, sự tự do vui chơi của trẻ em và đặc biệt là sự tự do chấp nhận rủi ro đang giảm đi đáng kể. Đồng thời, tỷ lệ rối loạn tâm thần ở trẻ em ngày càng tăng. Các phân tích cho thấy những người trẻ tuổi ngày nay mắc chứng lo âu và trầm cảm ở mức độ đáng kể về mặt lâm sàng nhiều hơn gấp 5 đến 8 lần so với những năm 1950.

Sandseter cho biết: “Giống như sự suy giảm quyền tự do chấp nhận rủi ro của trẻ em là liên tục và dần dần, thì sự gia tăng các vấn đề về sức khỏe tâm thần ở trẻ em cũng vậy”.

Theo chuyên gia này, nhiều phụ huynh từ chối cho con cái quyền được vui chơi tự do và nguy hiểm. Quan điểm là để bảo vệ họ khỏi nguy hiểm. Tuy nhiên, trong quá trình đó, cha mẹ khiến trẻ suy sụp tinh thần. Trẻ em được thiết kế theo tự nhiên để dạy cho bản thân khả năng phục hồi cảm xúc bằng cách chấp nhận rủi ro. Về lâu dài, cha mẹ sẽ gây ra nhiều rủi ro hơn cho trẻ khi ngăn cản trẻ tham gia các trò chơi. Hành động đó cũng đồng nghĩa với việc cha mẹ đã lấy đi niềm vui của con trẻ.

“Trẻ em có động lực để chơi theo những cách nguy hiểm. Trẻ em cũng rất giỏi trong việc nhận ra khả năng của chính mình và tránh những rủi ro mà chúng chưa sẵn sàng đón nhận, cả về thể chất lẫn tinh thần. Khi người lớn gây áp lực hoặc thậm chí khuyến khích trẻ em chấp nhận rủi ro mà chúng chưa sẵn sàng, hậu quả có thể là chấn thương chứ không phải cảm xúc”, bà Cảnh báo.

Có một thực tế trớ trêu là trẻ em có nhiều khả năng tự làm mình bị thương trong các môn thể thao do người lớn hướng dẫn hơn là khi chơi tự do. Theo dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, hơn 3,5 triệu trẻ em dưới 14 tuổi được điều trị y tế vì chấn thương thể thao mỗi năm. 1 trong 7 trẻ em tham gia các môn thể thao dành cho thanh thiếu niên. Trong khi đó, khi chơi tự do, trẻ sẽ tự dừng lại khi bị đau, hoặc thay đổi cách chơi. Vì tất cả chỉ là để giải trí nên trẻ sẽ cẩn thận để không làm tổn thương người khác.

“Chúng tôi không khuyến khích trẻ em chơi những trò chơi nguy hiểm vì chúng tôi tin rằng nó nguy hiểm. Trong khi trên thực tế, nó không nguy hiểm đến thế và lợi ích nhiều hơn rủi ro. Sau đó, chúng tôi khuyến khích trẻ em tham gia vào một môn thể thao cạnh tranh mà nguy cơ chấn thương rất cao. Đã đến lúc xem xét lại các ưu tiên của chúng ta”.

Dựa theo