THỰC HÀNH PHÂN TÍCH CA DAO, TỤC NGỮ

Tập phân tích 2 câu ca dao, tục ngữ: Phân tích Ca dao: Đi anh nhớ nhà. Phân tích câu tục ngữ: “Gần sơn thì đen, gần đèn thì sáng”.

1. Phân tích bài ca dao nổi tiếng: “Đi anh nhớ nhà”

Anh đi anh nhớ nhà

Nhớ canh rau nhớ canh đậu đắng,

Nhớ ai đẫm sương,

Nhớ ai đánh nước bên đường hôm nào.

Hai nỗi nhớ lớn: Nhớ nhà, nhớ người. Và điều này được hiểu theo hai cách.

Ý 1: Nỗi nhớ quê hương gắn liền với hình ảnh người vợ đi xa.

+ Hình ảnh quê hương: nước rau muống canh, cà muối dưa tương → giản dị, dân dã, mộc mạc.

+ Hình ảnh người thân: “ông” → đại từ phiếm chỉ, “vang nắng, sương chiều”, “cái tát nước bên vệ đường” → người lao động vất vả.

→ Chàng trai ra đi luôn nhớ về quê hương, một nơi rất đỗi bình dị. Cũng có một phụ nữ trẻ làm việc từ sáng sớm với những công việc đồng áng.

Ý 2: Người quá cố nhớ người yêu ở làng quê.

“Người ấy”: người con gái mà chàng trai thầm thương trộm nhớ. Nỗi nhớ liên quan đến nỗi nhớ người yêu mà chàng trai chưa bao giờ thổ lộ tình cảm của mình.

“Cái tát nước bên đường hôm nay”: không gian và thời gian có tính chất dung tục -> để lại dấu ấn trong tình cảm của hai người.

Lồng nỗi nhớ người thương vào nỗi nhớ quê hương là một cách nói thông minh của chàng trai.

2. Phân tích câu tục ngữ: “Gần sơn thì đen, gần đèn thì sáng”.

– Biện pháp nghệ thuật: lặp cấu trúc, tương phản.

– Giải thích nghĩa đen: đi từ những từ ngữ, hình ảnh cụ thể, gần gũi, tượng trưng: “mực, đèn, gần, xa, đen, rạng”. Nghĩa đen của câu tục ngữ nói lên một hiện tượng phổ biến trong thực tế: gần sơn thì đen, gần đèn thì sáng.

– Giải thích nghĩa bóng: thể hiện ý nghĩa, lời khuyên của tác giả bình dân: nên biết “chọn bạn mà chơi”, nên chọn những người có phẩm chất đạo đức tốt, có tài năng để học tập (vui chơi chọn môi trường lành mạnh). nhân cách tốt), và tránh môi trường xấu (con người).

– Bình luận về câu tục ngữ

+ Nói về tính chính xác, ý nghĩa và giá trị của câu tục ngữ

+ Lật lại vấn đề để nhìn nhận một cách toàn diện hơn: “sát sơn” (sống trong môi trường xấu) có phải là “đen” (nhiễm thói hư tật xấu) không? Và có phải là “gần đèn” (trong môi trường có nhiều điều kiện tốt) thì mới “sáng” (phát triển tốt) được không? Ở đây không chỉ có vai trò của môi trường mà còn là bản lĩnh của mỗi người, biết vượt lên trên hoàn cảnh sống, môi trường sống để hoàn thiện nhân cách của mình…

– Tổng kết, đánh giá ý nghĩa, tác dụng của câu tục ngữ trong việc khuyên nhủ mọi người. Bạn nên biết “chọn bạn mà chơi”. Biết tạo môi trường thuận lợi để phát triển nhân cách toàn diện.

Các bài viết được chuẩn bị đặc biệt cho người nước ngoài.

Ngọc Sơn (biên tập)